Austria

Ogólnie o Austrii 

Austria może się pochwalić produkcją win na najwyższym światowym poziomie, wszystko dzięki kilku tysiącletniej winiarskiej tradycji sięgającej czasów przed rzymskich. Przez ten kraj co roku przyjeżdżają tłumy Polaków, którzy w czasie letnim jadą wypocząć do Włoch lub na Chorwację. Ostatnie lata wskazują na to, że Austria stała się obowiązkowym przystankiem dla rodaków z centralnej Polski. Kraj ten najbardziej może się pochwalić produkcją białych win, które mogą konkurować z winami mozelskimi czy reńskimi. Posiadają dobrą strukturę, kwasowość oraz wytrawność, dzięki czemu zachowują owocowość, jak i również wyśmienicie starzeją się w butelkach. Niestety do Polski dociera niewiele z tych win, dlatego tez Polacy jeszcze chętniej odwiedzają Austrię, żeby zasmakować tych wytworów 

Klimat i gleby Austrii​ 

Austria leży w strefie o wyraźnym podziale na sezony i znaczącymi różnicami temperatur między nocą a dniem, dlatego te warunki klimatyczne idealnie nadają się do uprawy winorośli. Na umiarkowany klimat tego kraju napływają masy powietrza atlantyckiego i kontynentalnego. Cztery pory roku, które tam występują wskazują na typowy charakter klimatyczny. Mając na uwadze różnorodną topografię Austrii oraz dużą rozciągłość kraju ze wschodu na zachód możemy wyróżnić trzy strefy klimatyczne. Na wschodzie przeważa klimat kontynentalny, opadów jest niewiele, lato jest bardzo gorące a zima mroźna. W regionach górskich na wyżej położonych obszarach panuje klimat alpejski, gdzie jest sporo opadów, lato tam jest krótkie a zima długa. Pozostałe tereny na zachodzie i południowym wschodzie są poddane wpływowi klimatu atlantyckiego (zachód) i kontynentalnego (wschód).

Gleby w tym kraju są bardzo lekkie, w dolinie Dunaju i w Weinviertel przeważają lessowe, wapń w Thermenregion. Burgenland jest zróżnicowany, od łupków, gliny i margla, po czysty piasek. Styria wyróżnia się wulkanicznymi i brązowymi glebami. W większości winnice austriackie są położone na wysokości około 200 metrów n.p.m., a w Styrii sięgają nawet 550 metrów. W Austrii winnice położone są mniej więcej w strefie klimatycznej porównywalnej z Burgundią. Przeważają uprawy odmian białych (77%), ale wzrasta uprawa win czerwonych.

Historia wina w Austrii 

Mówi się o tym, że kultura winiarska w Austrii pojawiła się około tysiąc lat przed Chrystusem za sprawą plemion celtyckich osiadłych na tych terenach. W Zagersdorf, w pobliżu Eisenstadt (Burgenland) zostały wykopane pestki winorośli, których wiek wskazuje na ponad 2700 lat. Na obszarze między Alpami, Niziną Panońską i Italią powstały wykopaliska z czasów rzymskich ujawniające między innymi narzędzia do wyrobu wina, dzbany, puchary i amfory wskazują pokazuje to, że wino było tam już powszechnym napojem. Przypuszczamy, że podczas wędrówki ludów większość winnic została zniszczona oraz zaprzestano regularnej uprawy winorośli. Później około VI-VII wieku, gdy wędrówki ustały, ponowną uprawą zajęły się wspólnoty klasztorne. Dokumenty zachowane z VII i VIII wieku świadczą już o regularnej uprawie winorośli na obszarze Austrii, zbiorach, konsumpcji i handlu winami. Karol Wielki był wielkim miłośnikiem wina, więc za jego czasów zaczęło powstawać wiele winnic w Burgundii, dzięki temu wyselekcjonowano wiele istniejących do dziś odmian winogron. Mówi się, że to właśnie od sprowadził z Tyrolu do Niemiec odmianę trollinger (zwaną wówczas tirolinger). Również nazwał miesiąc październik vindumemanoth – miesiąc zbioru winogron, co świadczy, jaką rolę przypisywano tym owocom. W średniowieczu winnice zostały oddane pod nadzór kościelny, co wiązało się z ich nobilitacją oraz wprowadzeniem najnowszych wówczas osiągnięć rolniczych. Cystersi sprowadzili z Francji wiele odmian winorośli, które zostały już w Austrii. Z roku 1526 pochodzą pierwsze wspomnienia o produkcji wina z owoców, które zostały zaatakowane przez szlachetną pleśń – Botrytis cinerea. W tamtym czasie ocieplenie klimatu umożliwiło chwilowe rozszerzenie obszarów upraw na niektóre rejony Górnej Austrii, Północnego Tyrolu, a nawet Karyntii. Od lat 50 ubiegłego wieku kraj ten rozwijał się coraz szybciej w wysokiej kulturze winnej, co umożliwiało tworzenie bardziej racjonalnych metod zagospodarowania regionów winnej latorośli i produkcji wina. Po aferze winiarskiej w 1985 roku, dzięki dużym inwestycjom i pomocy państwa, przemysł winiarski Austrii należy do najnowocześniejszych na świecie.

Regiony winiarskie Austrii 

Wyróżnia się następujące regiony:

• Weinland – obejmuje landy: Niederösterreich, Burgenland (powierzchnia upraw: 47 200 hektarów);
• Wien – Wiedeń (powierzchnia upraw: 678 hektarów);
• Steirerland (Styria) – obejmuje land o tej samej nazwie (powierzchnia upraw: 3 700 hektarów);
• Bergland – obejmuje landy: Oberösterreich, Salzburg, Kärnten, Tirol i Vorarlberg (powierzchnia upraw: 21 hektarów);

Drugim obowiązującym podziałem jest podział na okręgi: Burgenland (15850 hektary winnic, 9.654 gospodarstw winiarskich), Niederösterreich (31350 hektarów winnic, 18.038 gospodarstw winiarskich) i Steirerland (3700 hektarów winnic, 3.821 gospodarstw winiarskich).

Najpopularniejsze szczepy austriackie

Na tak stosunkowo niewielkim obszarze Austrii uprawia się szeroką paletę szczepów. Samych odmian autoryzowanych tylko do produkcji win jakościowych jest prawie 50. Większość z nich to odmiany, z których wyrabia się białe wino.

Szczepy ciemnej winorośli

Na tak stosunkowo niewielkim obszarze Austrii uprawia się szeroką paletę szczepów. Samych odmian autoryzowanych tylko do produkcji win jakościowych jest prawie 50. Większość z nich to odmiany, z których wyrabia się białe wino.

Szczepy ciemnej winorośli:

Blaufränkisch (2 641 ha), Blauer Burgunder (409 ha), Blauer Portugieser (2 358 ha), Blauer Wildbacher (464 ha), Cabernet Sauvignon (312 ha), Merlot (112 ha), St. Laurent (415 ha), Zweigelt (4.350 ha).

Szczepy białej winorośli:

Bouvier (365 ha), Chardonnay (2 936 ha), Frühroter Veltliner (626 ha), Goldburger (309 ha), Grauburgunder (293 ha), Grüner Veltliner (17 479 ha), Müller-Thurgau (3 289 ha), Muskat-Ottonel (418 ha), Neuburger (1 094 ha), Riesling (1 643 ha), Sauvignon Blanc (314 ha), Scheurebe (529 ha), Sylvaner (53 ha), Traminer (363 ha), Welschriesling (4 323 ha), Zierfandler (118 ha).

Klasyfikacja win austriackich 

Wyróżniamy następujące rodzaje win.

1.Wina stołowe (Tafelwein) – na etykiecie wymagany jest tylko kraj pochodzenia;
2.Wina regionalne (Landwein) – na etykiecie widnieje jeden z czterech regionów winiarskich, czyli Weinland, Wien, Burgenland i Steirerland;
3.Wina jakościowe (Qualitätswein) – odpowiednik niemieckich QbA – podstawowa kategoria win jakościowych, ale bez predykatu, muszą zawierać region pochodzenia i mieć następujące parametry – ciężar (dojrzałość) moszczu 15KMW, alkohol min. 9%, min. kwasowość 4,5 g/l dla win białych i 4 g/l dla czerwonych.
4.Wina jakościowe z predykatem (Prädikatswein) – odpowiednik QmP – mają oznaczenie zwane predykatem, czyli:
Kabinett – podstawowy zbiór winogron, min. 17 KMW, alk. 9-12,7%, nie wolno szaptalizować;
Spätlese – wino z późnych zbiorów winogron, min. 19 KMW
Auslese – wina z wybranych, wyselekcjonowanych, najbardziej dojrzałych kiści z późnych zbiorów, min. 21 KMW
Beerenauslese (BA) – wina z wybranych kiści winogron z późnych zbiorów pokrytych szlachetną pleśnią, min 25 KMW;
Eiswein – wino lodowe, powstające z winogron, które podczas zbioru i tłoczenia muszą być zmrożone, min. 25 KMW;

Strohwein – czyli "wino słomowe", produkowane z gron suszonych po zbiorach min. 3 miesiące (tradycyjnie na słomie, słomianych matach), min. 25KMW;

Ausbruch – produkowane wyłącznie z przejrzałych winogron, w naturalny sposób wysuszonych na krzakach lub porażonych szlachetną pleśnią, min. 27KMW;

Trockenbeerenauslese (TBA) – produkowane podobnie jak Ausbruch, min. 30KMW.

Specjalności austriackie nigdzie indziej nie spotykane to:

Bergwein – wino wyprodukowane z gron uprawianych na zboczach o nachyleniu ponad 26 stopni;

Heuriger – wino z ostatniego zbioru, sprzedawane od 11 listopada (dzień św. Marcina) do 11 listopad rok później, kiedy wchodzi nowy heuriger, a stary zmienia nazwę na alter;

Schilcher – różowe lub czerwone wino z okręgu Weststeiermark produkowane z winogron odmiany Blauer Wildbacher.

Do tego Austria ma swój flagowy szczep, którym jest grüner veltliner.