Zweigelt – austriacki szczep o dużej odporności

Zweigelt, a może zweigeltrebe?

​To odmiana czerwonego winogrona pochodząca z Austrii, sadzona tam najczęściej spośród innych czerwonych odmian. Uprawiana jest w niemal każdym winiarskim regionie tego kraju. Znana pod nazwami zweigelt, zweigeltrebe, a początkowo też rotburger, nadaną mu przez samego twórcę. Co ciekawe, w Niemczech mniej więcej w tym samym czasie powstała odmiana całkowicie różna, nazwą jednak identyczna z zweigeltem – był to rotberger, przez co bardzo często dochodziło do mylenia tych win. Problem został rozwiązany w latach 70. XX wieku dzięki cenionemu winiarzowi austriackiemu, który wpłynął na zmianę nazwy omawianej odmiany z rotburger na zweigelt, na cześć jego twórcy. Zweigeltrebe to nazwa wciąż funkcjonująca i oznaczająca to samo co zweigelt; jest on po prostu mniej znana na naszym terytorium.

 

Historia powstania szczepu

​Wyhodowana stosunkowo niedawno, niebieska odmiana została opracowana przez biologa dra Fritza Zweigelta w Instytucie Federalnym Winiarstwa i Sadownictwa w Klosterneuburg w Austrii. Stworzona w 1922 roku nowa rasa szczepu powstała w wyniku krzyżówki dwóch innych – saint-laurent z blaufrankisch. Wybijając się nawet ponad swych rodziców, zweigelt posiada cechy swoich dwóch odmian macierzystych. Dzięki saint-laurent jest winem pełnym jasnych, wiśniowych aromatów, posiada też zdolności do stworzenia bardzo eleganckich, jedwabistych trunków. Blaufrankisch dodało mu natomiast kwasowości i delikatnej pikanterii. Rodzice zweigelt tworzą wina o bogatym, głębokim, purpurowo-szkarłatnym zabawieniu. Nic więc dziwnego, iż potomek dziedziczy cechy rodziców, dając wina intensywne, w ciemnej kolorystyce. Prowokuje to niestety niektórych winiarzy do rozcieńczania trunku, aby zyskiwać kolory bardziej żywe, co wiąże się niestety z utratą aromatów i smaków wina.

 

Charakterystyka szczepu

Zweigelt to szczep będący często polisą ubezpieczeniową dla winiarzy. Wiąże się to z cechami, jakie nabył on w wyniku połączenia jego rodzicielskich szczepów. Charakteryzuje go bowiem późniejsze niż u saint-laurent pączkowanie i wcześniejsze niż u blaufrankisch dojrzewanie, przez co jest on znacznie bardziej odporny na warunki pogodowe. Nie straszne mu wiosenne przymrozki czy jesienne deszcze, winorośl ta zazwyczaj jest odporna na sezonowe zmiany aury. Będąc wysokowydajną, plenną rośliną, jest bardzo ceniona przez wielu winiarzy i producentów wina w wielu regionach świata, najbardziej jednak w Austrii.

 

Warunki, w jakich zweigelt rośnie najlepiej

​Odmiana mało wymagająca, jeżeli chodzi o glebę. Tym, co jest dla niej najbardziej niewskazane, są zdecydowanie niedobory potasu, zaleganie wody, ekstremalne temperatury, brak wyważenia pomiędzy ilością owoców a liści na winorośli. Niezbędna jest też odpowiednia regulacja plonów, bowiem zbyt duża ilość owoców powoduje ich zagnieżdżenie, a przez to mniej obfite w kolor czy aromat owoce. Za duża ilość plonów przyczynia się też do zbyt małej ilości wody potrzebnej do odpowiedniego rozwoju winogron. Czynniki te sprawiają, że winogrona więdną, będąc w fazie dojrzewania, przez co winiarz nie może wyprodukować z uschniętych już winogron wina. Dzięki odpowiedniemu przycinaniu i przesiewaniu ilości winogron znajdujących się na jednym krzaku powstają w procesie winifikacji produkty o bardzo wysokiej jakości, gdy jednak zabraknie kontroli nad plennością, mogą powstać wina o średniej jakości, co często ma miejsce w winiarniach nastawionych na wydajność niż na jakość.

 

Charakterystyka ampelograficzna zweigelt

​Szczep ten posiada czerwoną barwę owoców, liście ma okrągłe, trzy- lub pięciopłatowe, średniej wielkości, o ciemnozielonym kolorze. Grona ma średnie lub duże, zwarte, stożkowe. Jagody natomiast są owalne, średniej wielkości i grubej skórce. Jest też odporny na mączniaka rzekomego i prawdziwego, gorzej radzi sobie, gdy chodzi o szarą pleśń i zgniliznę – jest na nie wrażliwy, posiada jednak dużą wytrzymałość na mróz, bo aż do -22 stopni Celsjusza. Miąższ ma bezbarwny, o neutralnym smaku.

 

Regiony winne

​Ta czerwona odmiana winogron, pochodząca z Austrii, jest uprawiana na 15% całkowitej powierzchni tamtejszych winnic. Regiony takie jak Neusiedlersee i Dolna Austria uprawiają ją w bardzo dużych ilościach. Poza rodzimym krajem szczepu jego uprawą zajmują się też Niemcy i Czechy, w których odmiana ta jest trzecią najczęściej sadzoną czerwoną odmianą winogron. Winorośl ta jest popularna także w kanadyjskich regionach winiarskich, a zwłaszcza w Ontario. Słowacja, Stany Zjednoczone, Japonia, Anglia również posiadają niewielkie nasadzenia.

 

Jakie wina daje ten szczep

Zweigelt jako szczep przerobowy służy do produkcji win czerwonych i różowych. Jest też rodzicielską odmianą dla cabernet moravia czy roeslera. Powstają z niego trunki wytrawne i słodkie w różnych formach i w różnej cenie. Z zweigelt produkowane są też najdroższe wina na świecie, lodowe czy strohwein z suszonych winogron. Winogrono to dodaje się też do innych trunków. W połączeniu z cabernet i merlotem daje klasyczną wersję mieszanki Bordeux. Spektrum wina jest więc, jak widać, ogromne. Można zachwycać się jego smakiem, pijąc jego młodą albo dojrzewającą długo w drewnie, jędrną wersję z barrique. O wysokiej jakości tego wina decyduje regulacja plonów, długość i jego miejsce przechowywania – te najlepszej jakości produkowane są w beczkach ze stali nierdzewnej czy dębowych.

 

Smak i zapach

​Idealny do produkcji ciężkich czerwonych win, ale też lżejszych, orzeźwiających, lekko musujących. Na letnie dni niezbędny. Winogrono to daje wina o kolorze intensywnym, fioletowo-czerwonym, bardzo aromatyczne, pełne jagód, jeżyn, wiśni, czarnych porzeczek czy malin, z małą ilością garbników i z miękkimi taninami. Wino to łączy w sobie delikatną kwasowość, cierpkość, ale i słodycz. Zatracając się w nim, jesteśmy w stanie cieszyć się zapachem i smakiem cytryn, pieprzy czy kwiatowych nut. Podawane czy to w pokojowej, czy schłodzonej temperaturze, zachwyci wszystkich fanów czerwonych win.

 

Z czym zweigelt smakuje najlepiej?

​Z daniami z drobiu, czerwonego mięsa, rybami gotowanymi w sosie pomidorowym, winie, czy też ze skorupiakami będzie idealny, podkreślając ich smak. Wraz z serami takimi jak gouda, ser kozi, śmietankowy, majorero czy roquefort będzie stanowił nieoczywiste, bardzo interesujące połączenie. Makarony czy sałatki też lubią towarzystwo tego austriackiego trunku, a podawany do rarytasów z grilla, zrównoważy wiele smaków i aromatów, nie wyciszających ich przy tym. Idealny do serwowania w temperaturze od 12 do -15 stopni Celsjusza. Zachwyci każdego wybrednego gościa, zarówno znawcę win, jak i początkującego smakosza.