Sagrantino – jedna z najlepszych odmian do produkcji wina czerwonego

Co to jest sagrantino? 

Sagrantino to winorośl charakteryzująca się ciemną skórką. Uważa się, że najprawdopodobniej pochodzi z centralnego regionu we Włoszech – Umbrii. Najwięcej plantacji Sagrantino występuje właśnie tam, ale wiele hektarów winorośli znajduje się również w całych Włoszech, a także w innych państwach. Cechą charakterystyczną tego szczepu jest to, że uważa się go za najlepszą odmianę, z której produkowane jest czerwone wino. 

Nazwa sagrantino z języka łacińskiego nawiązuje do słowa sakrament (sacer – święte). Winorośl ta była uprawiana przez mnichów w celu wytworzenia wina, które było używane do religijnych obrzędów.

Pochodzenie i historia sagrantino 

Jak już wyżej wspomniano, według istniejących źródeł uważa się, że to Umbria jest regionem, z którego pochodzi sagrantino. Jednak twierdzi się jednocześnie, że te informacje nie są w 100% wiarygodne. Niektóre źródła podają, że pierwszym regionem, gdzie uprawiano ten szczep, są okolice prowincji Perugia we Włoszech. Wiadomo, że jego plantacje istniały tam w XIX wieku. Jednocześnie istnieją spekulacje, które sięgają wcześniejszych wieków i głoszą, że to mnisi bizantyjscy albo franciszkanie z Azji Mniejszej sprowadzili winorośl z Grecji. Zatem, jak widać, nie ma jednoznacznej wersji, która przekazywałaby rzetelną informację o pochodzeniu sagrantino. W dawnej historii sagrantino było wykorzystywane do produkcji słodkich win o właściwościach jagód i rodzynek. Z kolei te produkowane w latach 70. XX wieku charakteryzowały się pełną fermentacją i dosyć odważną ekstrakcją. 

Uprawa sagrantino 

Ta winorośl w zasadzie należy do odmian stosunkowo silnych, ale mało wydajnych. Dojrzewa ona późno i jest odporna na przymrozki zarówno wiosenne, jak i zimowe. Sagrantino kwitnie wcześnie, ale proces dojrzewania wymaga konkretnych warunków, a dokładnie gorącego długiego sezonu. Jedną z cech charakterystycznych tej odmiany winorośli, która wyróżnia ją spośród innych, jest to, że posiada najwyższy poziom garbników spośród wszystkich odmian nie tylko we Włoszech, ale na całym świecie. Niestety sagrantino jest podatne na mączniaka rzekomego, czyli chorobę roślin, która rozwija się w owocach, kwiatostanach i pędach.

Uprawa Sagrantino – Włochy

Jak już wyżej wspomniano, większość szczepów sagrantino uprawianych jest w Umbrii, głównie do produkcji win Montefalco Rosso i Montefalco Sagrantino. W 1990 roku uprawy obejmowały tam 157 hektarów, a w roku 2000 wzrosły do 361 ha.

Uprawa Sagrantino – Australia

Sagrantino w Australii pojawiło się pierwszy raz w roku 1998. Pierwsze wino wyprodukowane z tego szczepu powstało w Nowej Walii w winnicy Euston i nosiło nazwę Chalmers 2004. Niełatwo jest określić, jaka ilość upraw sagrantino istniała przez lata w tym kraju, gdyż australijski segment winiarski nie jest zbytnio rozwinięty. Przypuszcza się jednak, że w 2010 roku plantacja tej winorośli wynosiła tam około 20 hektarów. Wina z sagrantino produkowane są w całej Australii – od Południowej przez Lou Miranda, d'Arenberg, Olivers Taranga i Mitolo, w Victorii przez Pizzini, Andrew Peace i Chalmers, a także na północ, aż do Granitowego Pasa Region Queensland przez Symphony Hill i Balancing Rock. Sagrantino australijskie mają często owocowe posmaki, a producenci w celu złagodzenia wysokich garbników obecnych w winoroślach stosują różne techniki. 

Opis aromatów i smaku win z sagrantino 

Znawcy wina stwierdzili, że sagrantino zawiera jedne z najwyższych poziomów polifenoli (przeciwutleniaczy) spośród wszystkich czerwonych win. Wina sagrantino, z reguły bogate i pełne w smaku, zawierają bogate aromaty. Główne smaki to zazwyczaj dojrzałe jeżyny, morwy i czereśnie. Ponadto w wielu winach pochodzących z tego szczepu można wyczuć aromaty lukrecji, czarnej herbaty, czarnego pieprzu i oliwek oraz sosu śliwkowego. Ciemna, prawie czarna rubinowa czerwień wina pozwala wyczuć także posmaki i aromaty proszku kakaowego, wanilii i szałwii. 

Sagrantino di Montefalco: 

Jednym z najbardziej znanych win produkowanych z tego szczepu jest klasyczne Sagrantino di Montefalco. Jego pochodzenie i miejsce produkcji nawiązuje do nazwy miejscowości Montefalco we Włoszech. Produkuje się je w dwóch wariantach – słodkim i wytrawnym. Taki rodzaj wina zawiera minimum 14,5% alkoholu, a okres jego dojrzewania nie może wynosić mniej niż 30 miesięcy. Często bywa przyrównywany do wina Amarone di Valpolicella (klasyczne czerwone włoskie wino wytrawne). Większość win produkowanych z sagrantino to wina jednoodmianowe, co oznacza, że charakter wina pozostaje pod dominującym wpływem jednego rodzaju winorośli. Szczep sagrantino często wchodzi w skład win Montefalco DOC, które tłoczone są z sangiovese (to odmiana winorośli wywodząca się ze środkowych Włoch), ale nie może przekraczać 15% składu.