Malbec – kupażowy szczep rodem z Franacji

Skąd przybył? 

Malbec jest to czerwona odmiana szczepu winnego pochodząca z Cahors w południowo-zachodniej Francji, a dokładniej z regionu Bordeaux. Po dziś dzień jest tam bardzo popularną winoroślą. Z Francji szczep ten przeniósł się do Argentyny, gdzie nazywa się go odmianą narodową, najlepiej utożsamiającą argentyńskie winiarstwo. W latach 90. został uznany za najważniejszy szczep tego kraju, jest również eksportową wizytówką Argentyńczyków. Skoro wywodził się z Francji, dlaczego sławny stał się dopiero w Argentynie? To właśnie w Andach znalazł idealne warunki do rozwoju, polubił wyższe, a przede wszystkim bardziej stabilne temperatury. W 1956 roku, po tzw. „wielkim mrozie", nasadzenia Malbeca były zastąpione bardziej opłacalnymi szczepami takimi jak cabernet savignon czy też merlot. Obecnie ponad 75% tego szczepu uprawiane jest w Argentynie. Większość win z tej odmiany pochodzi z regionu Mendoza z wysoko położonych winnic. Dojrzewając w dębowych beczkach, malbec nabiera nut tytoniu i czekolady.

Geneza szczepu

​Wszystko zaczęło się od francuskiego inżyniera Michela Piqueta oraz producenta win Nicolasa Catena. Pierwszy z nich przywiózł malbeca do Argentyny, drugi zaś poprzez eksperymenty winiarskie udoskonalił odmianę. Ówczesny prezydent Argentyny w 1852 roku zwrócił się z prośbą do inżyniera Piqueta, aby ten udoskonalił sadzenie winorośli w Mendozie, gdzie malbec zaadaptował się bardzo szybko. Pewnie dlatego w połowie lat 50. szczep ten obejmował w Argentynie 48 tysięcy hektarów, co daje mu miano najczęściej sadzonej odmiany. Po kryzysie w latach 70. i 80. uprawy zmalały do 14 tysięcy hektarów, jednak dzięki eksperymentom Nicolasa Catena znowu urósł w siłę i zajmował już 25 tysięcy hektarów. W jednym z wywiadów Nicolas Catena zaznaczył: „Kluczem do maksymalizacji znaczenia malbeca na arenie światowej jest takie zarządzanie winnicą, żeby każdy metr kwadratowy upraw był traktowany niezwykle delikatnie". Te słowa dobitnie pokazują plan i pomysł na uprawę wina przez Nicoala Catena. Pomimo, że malbec pierwotnie związany był z regionem francuskim, miał okazję się naprawdę rozwinąć dopiero u podnóży And. Nad Sekwaną znany jest bardziej jako cot, wciąż radzi sobie bardzo dobrze pomimo bardziej popularnych cabernetów, merlotów, shirazów.

Popularność różowego malbeca 

​Malbec rose – różowa, łagodniejsza odmiana polecana przez winomaniaków. Najczęściej jest spotykana w winiarniach argentyńskich, lecz można ją spotkać także w ofercie wielu innych. Jest świetną alternatywą dla ciężkich czerwonych win dzięki swojemu owocowemu posmakowi.

Charakterystyka szczepu 

​Malbec jest szczepem kupażowym, czyli łączonym z innymi odmianami wina – najczęściej łączy się go z tennatem i merlotem. Malbec daje nam wina bardzo wysokiej jakości o ciemnoczerwonym kolorze, winogrona mają grubą skórkę, dlatego w procesie dojrzewania potrzebują dużo słońca i wyższej temperatury, stąd idealne warunki do rozwoju mają właśnie w Argentynie. Malbec przede wszystkim to słodko-owocowy charakter, który potrafi oczarować każdego, kto spożywa go „solo". Jest bardzo uniwersalny, można spożywać go z lekkimi przekąskami, jak i tymi bardziej treściwymi jak potrawy mięsne, również z grilla. Dzięki słońcu jest pozbawione kwasowości i bardzo przyjemne w smaku, jego owoce dojrzewają w połowie sezonu, co nadaje alkoholowi naprawdę intensywny kolor. Jak wspomniałem, winogrona lubią słońce, są jednak bardzo wrażliwe na mróz i mają tendencję do rozpadania się. Francuski Malbec ze względu na swoją barwę był niegdyś nazywany „winem czarnym", gdyż jest cierpki i wymaga długiego leżakowania. Z kolei wersja argentyńska jest bardziej owocowa i skoncentrowana, dominują w niej takie aromaty jak śliwka, czereśnia czy też pieprz. Skąd taka różnica? Owoce francuskie zebrane przed osiągnięciem dojrzałości dadzą nam wino o posmaku trawiastym, cierpkością i gorzkim finiszem. 

Malbec daje owoce znacznie mniejsze niż te francuskie, które dają nam wina o głębokim kolorze z intensywnym smakiem i aromatem czarnych owoców. Malbec dosyć łatwo adaptuje się do różnego rodzaju gleby, jednak najciemniejsze i te o najwyższej taniczności wina powstają w jego regionie macierzystym, czyli Cahors. Kiedy porównamy klony malbeca we Francji i Argentynie, znajdziemy wyraźne różnice ampelograficzne – malbec argentyński ma znacznie mniejsze owoce. Gleba to przede wszystkim wapień, który nadaje nadaje winom dymny i mięsny charakter. W porównaniu z Cahor wina z Argentyny są przyjaźniejsze, bardziej miękkie, owocowe. Szybciej nadają się do picia, chociaż wiele najlepszych butelek może być przechowywanych równie długo. Obecnie część producentów ogranicza starzenie swoich win w nowych beczkach z francuskiego czy amerykańskiego dębu. Na znaczeniu zyskuje styl świeższy, bardziej owocowy, szczupły, pokazujący wyraźniej charakter siedliska.

Uprawy winogron 

​Wiemy już, skąd wywodzi się malbec i gdzie jest najpopularniejszy, ale gdzie możemy go spotkać na świecie? W sąsiadującym z Argentyną Chile uprawa malbeca wzrasta bardzo szybko, co raczej nie powinno dziwić, biorąc pod uwagę popularność u sąsiadów. W 2008 roku uprawy Malbeca zajmowały powierzchnię 1027 hektarów. Najpopularniejszy jest w prowincji Colchagua, to właśnie tam wykorzystywany jest w kupażach z cabernet savignon. Malbeca spotkamy także we Włoszech, jednak pod inną nazwą – Malbech; w Kalifornii, gdzie także głównie wykorzystuje się go do blendów, które uzyskują dzięki niemu intensywniejsze kolor i kwasowość; Boliwii; Peru; Turcji; Mołdawii; Izraelu; Meksyku; Kolumbii Brytyjskiej w Kanadzie, gdzie zauważalny jest znaczny wzrost upraw; na południu Australii; w Nowej Zelandii i Afryce Południowej.

Którego warto kupić?

​Trzeba pamiętać, że poszczególne odmiany potrzebują zróżnicowanego czasu leżakowania. Zaleca się, aby Malbec z Chile czy Argentyny kupować trzy- lub pięcioletni, mimo, że odmiana ta jest gotowa do spożywania stosunkowo szybko. Szczep francuski pochodzący z Cahors powinien leżakować. Te tańsze za około 30 do 50 złotych są gotowe do spożycia po 4–5 latach, te droższe natomiast muszą leżakować minimum 8 lat. Ceny są bardzo zróżnicowane, zaczynając od 15 złotych do nawet ponad 200.