Corvina – włoski szczep o międzynarodowej sławie

Co to jest corvina?

Corvina (dokładniej corvina veronese) to czerwona odmiana winorośli pochodząca z Włoch i uprawiana tam głównie w prowincji Werona. Uznawana jest za najlepszą odmianę w apelacjach valpolicella i bardolino. Jest podstawowym składnikiem m.in. win Amarone. Najczęściej wymienianą cechą szczepu corvina jest smak wiśni, a także brak intensywnego koloru i garbników, wina corvina mają zazwyczaj jaskrawoczerwoną i jaśniejszą strukturę. Odmiana ta dobrze nadaje się do procesu apassimento, czyli suszenia winogron.

Nazwa szczepu nie jest bliżej wyjaśniona, może pochodzić zarówno od kruka (corvo), jak i od lokalnego cruina, oznaczającego „niedojrzały".

Oprócz nazwy corvina szczep jest znany także jako corgnola, corniola, croetta, crovina, cruina, curvinessa, martinenga i sgorbera. Natomiast corva i corvinone są odrębnymi odmianami. 

Historia odmiany corvina 

Według badań corvina pochodzi prawdopodobnie z regionu Valpolicella, gdzie pierwsze wzmianki o szczepie pojawiły się w 1818 roku.

Corvina zyskała swoją popularność w ostatnim stuleciu, a nadmierne zbiory przyczyniły się do złej reputacji Valpolicelli w latach 80. W ostatnich latach zostało to naprawione, kiedy to producenci zaczęli eksperymentować z winogronami, popularne stało się dojrzewanie w beczkach, podobnie jak dłuższe czasy maceracji w celu wydobycia koloru. Rezultatem był pożądany wzrost jakości.

Charakterystyka szczepu 

Szczep corvina późno wypuszcza pąki i dość długo dojrzewa, co może być problemem dla hodowców. Grona są duże, ale zawierają małe jagody, a gruba skórka oznacza, że corvina dobrze nadaje się do suszenia na powietrzu. Winogrona są zbierane na maty ze słomy po zerwaniu i mogą wytwarzać fenole i cukry podczas suszenia, aby skoncentrować smaki. Szczep najlepiej czuje się na kamienistych, wapiennych i dobrze przepuszczalnych glebach, a dokładnie takie warunki zapewnia włoski region Veneto. Odmiana jest wrażliwa na mączniaka rzekomego i źle znosi suszę. Spośród odmian w tradycyjnym regionie uprawa ta jest najbardziej podatna na pleśń Botrytis cinerea. Wina z winogron porażonych pleśnią Botrytis są dzięki obsuszeniu pełniejsze, ale tracą barwniki, przez co kolor jest mniej intensywny.

Jak smakuje corvina? 

Wina na bazie szczepu corvina są produkowane w różnych stylach. Od win młodych, do szybkiego spożycia w apelacjach DOC w towarzystwie rondinelli i molinari, po wyśmienite Amarone (czyli klasę wyżej, DOCG), które uzyskuje się dzięki procesowi appassimento, polegającemu na podsuszaniu winogron, aby zachować w nich jak najwięcej cukru i uzyskać przy tym wyższą zawartość alkoholu. Wina z odmiany corvina są dość lekkie, o wiśniowo-owocowym smaku i rubinowoczerwonym kolorze.

Warto przytoczyć kilka odsłon win na bazie szczepu corvina. Tenuta Valleselle Valpolicella jest winem skomponowanym ze szczepów corvina, będącego jego podstawą, oraz rodinelli i molinari. Winogrona do produkcji wina są zbierane ręcznie, następnie ok. 4 miesiące dojrzewają w dębowych beczkach. Styczność z dębiną w tym przypadku kwalifikuje wino jako Valpolicella Superiore. Wino cechuje się ciemnym kolorem z rubinowym refleksem, a aromaty odwołują się do świeżych czerwonych owoców. W ustach jest lekkie z wyczuwalną kwasowością oraz łatwe do łączenia z posiłkami. Następnym wartym opisania winem jest Speri Valpolicella, które w porównaniu do Tenuta Valpolicella nie leżakuje w beczkach, dzięki czemu zachowuje swoją naturalną owocowość i bezbłędnie oddaje charakter młodych trunków z Veneto. Oprócz tradycyjnej Valpolicelli istnieje również Valpolicella Ripasso i jest to szczególne wino, ponieważ do bazowego wina, jakim jest Valpolicella, dodaje się pozostałości z produkcji Amarone. Resztki cukru, zawarte w wytłokach Amarone, powodują powtórną fermentację, podwyższenie zawartości alkoholu i charakterystyczny powidłowy posmak, zbliżony do Amarone. Valpolicella Ripasso dojrzewa w dębowych beczkach 12 miesięcy, następnie odczekuje w butelce i dopiero trafia do sprzedaży. Charakteryzuje się intensywną barwą, mocnym aromatem śliwek, wiśni, malin oraz kakao. Najbardziej rozsławionym winem regionu jest apelacja DOCG Amarone Della Valpolicella. Głównym szczepem użytym do produkcji Amarone jest corvina, która stanowi od 45% do 95% całości w połączeniu z rondinellą 5%–30% oraz molinarą, która stanowi uzupełnienie pozostałych dwóch odmian. Amarone Della Valpolicella dojrzewa przez minimum 2 lata w dębowych beczkach. Winnicę opuszcza dopiero 1 stycznia trzeciego roku po zbiorach. Jako trunek z podsuszanych winogron ma wysoką zawartość alkoholu, ciemny kolor, pełne ciało i mnóstwo słodkich tanin. Aromat i smak zawiera dominujące nuty śliwkowych konfitur, gorzkiej czekolady i powideł. Wino jest eleganckie, pełne i posiada duży potencjał do dojrzewania. Kiedyś trudno było spotkać wino wyprodukowane wyłącznie na bazie szczepu corvina, natomiast obecnie jest to trend zyskujący na popularności. Tenuta Valleselle Corvina Ripa Magna oferuje czerwone, pełne wino, dojrzewające około 8 miesięcy w beczkach z francuskiego i amerykańskiego dębu. Następnie cieszy rubinową barwą, aromatem dojrzałych, czerwonych owoców i przypraw.

Jasność win corvina czyni je wspaniałymi towarzyszami bogatych i tłustych potraw. Dobrze komponują się z przystawkami, pieczonymi daniami mięsnymi i makaronami w czerwonych sosach. Amarone ma tendencję do tworzenia bogatszych smaków, z nutami czekolady, rodzynek i fig. Orzechy włoskie i ser Parmigiano-Reggiano to idealny wybór po kolacji z tym winem. Recioto della Valpolicella cudownie łączy się z deserami, zwłaszcza z suszonymi owocami, ciemną czekoladą i kawą.

Regiony i kraje, gdzie występuje corvina

Corvina jest powszechnie sadzona w północno-wschodnim rogu Włoch, tworząc wina DOC, DOCG i IGT. W 1990 we Włoszech zarejestrowano 4484 ha winnic obsadzonych corviną. W 2000 roku obszar ten wynosił 4867 ha.

Chociaż corvina jest ważną odmianą we włoskiej ojczyźnie, nie rozprzestrzeniła się bardzo na świecie. Pojedyncze uprawy są spotykane poza Włochami np. w Nowej Zelandii czy Argentynie.