Cinsault – szczep znany każdemu wielbicielowi czerwonego wina

Skąd jest cinsault?

Cinsault (często nazywane cinsaut) jest czerwonym szczepem winorośli wywodzącym się z południowej części Francji. Przeważnie używany do produkcji czerwonych i różowych win, jednak ze względu na duże grona jest również sprzedawany jako winogrono deserowe pod nazwą œillade. Wina tworzone przy jego użyciu najczęściej są kombinacjami z innymi szczepami, rzadziej produkuje się z niego wina jednoszczepowe. Tworzone na jego bazie wina są lekkie oraz o neutralnym zapachu. Wysoka kwasowość, a także mała taniczność sprawiają, że często jest mieszane ze szczepami grenache lub carignan. 

Inne nazwy cinsault 

Pochodzenie nazwy cinsault nie jest jasno określone. Szczep ten występuje pod wieloma nazwami. W południowej Afryce znany był jako hermitage, dopóki dr Abraham Izak Perold z Uniwersytetu Stellenbosch w 1927 roku nie udowodnił, że jest to sama odmiana co cinsaut noir na południu Francji.

Badacze zarejestrowali następujące synonimy dla nazwy cinsault: black malvoisie, black prince, blue imperial, boudalès, bourdalès, bourdales kek, bourdelas, budales, calabre, chainette, cincout, cing-saou, cinsanet, cinquien, cinq-sao, cinq-saou, cinq-saut, cinqsaut, cinquien, cinsanet, cinsaut couché, cubilier, cubillier, cuviller, cuvillier, espagne, espagnen, espagnin noir, espagnol, froutignan, grappu de la dordogne, gros de lacaze, gros marocain, hermitage (zwłaszcza w RPA), imperial blue, kara takopoulo, madiran, madiran du portugal, malaga, malaga kek, malaga morterille noire, malvoise, marocain, marroquin, marrouquin, maurange, mavro kara, mavro kara melkii, milhau, milhaud du pradel, morterille, morterille noire, moustardier noir, navarro, negru de sarichioi, œillade (jako winogrono deserowe), œillade noir, ottavianello (przede wszystkim w Apulii we Włoszech), ottaviano, ottavianuccia, ottavinello, pampous, papadou, passerille, passerille senso, pedaire, petaire, picardan, picardan noir, piede di colombo, piede di palumbo, piede rosso, piqepoul, piquepoul d'uzés, pis de chèvre, pis de chèvre rouge, plant d'arles, plant d'arles boudales, plant de broqui, plant de broquies, poupe de crabe, poupo de crabo, pousse de chèvre, pousse de chèvre rouge, prunaley, prunelard, prunelas, prunella, prunellas, prunellas noir, salerne, samson, senso, sensu, sinso, strum, takopulo kara, ulliade, ulliaou oraz west's white prolific.

Historia odmiany cinsault 

Początki szczepu cinsault są stosunkowo niejasne. Prawdopodobnie należy się ich doszukiwać na południu Francji, terenach rzeki Rodan, Langwedocji i Roussillon. Mowa oczywiście o większych uprawach, ponieważ istnieją spekulacje, że odmiana ta została sprowadzona przez kupców ze wschodniej części Morza Śródziemnego. Według innej teorii cinsault jest starą odmianą pochodzącą z terenów Hérault. Szczep stał się wyjątkowo popularny w połowie XIX wieku. Nim na dobre osiedlił się na południu Francji, spora część upraw znajdowała się w północnej części Afryki i na wyspie Korsyka z uwagi na jego odporność na susze i wysokie temperatury.

Charakter cinsault 

Cinsault należy do kategorii szczepów wcześnie dojrzewających. Początkowo plenność odmiany oraz mało skoncentrowane wina z rozległych winnic na żyznych glebach przyczyniły się do złej sławy tego szczepu. Swój pełen potencjał osiąga na terenach nieurodzajnych i suchych. Szczep jest odporny na silny wiatr i suszę, jednak jest bardzo podatny na choroby, takie jak: mącznik prawdziwy i rzekomy, szara pleśń i eutypioza. Winogrono jest ciemne, gruboskórne i stosunkowo duże. Zwykle dojrzewa na początku sezonu zbiorów i daje duży plon. Szczep może produkować od sześciu do dziesięciu ton na akr uprawy. Jednak, gdy pozwala się na wzrost do tego stopnia, winogrono ma bardzo niewyrazisty smak, wtedy musi być stosowane jako wypełniacz. Aby uzyskać zbiór o najwyższej jakości, plony są ograniczane, dzięki czemu produkuje się tylko od dwóch do czterech ton na akr. Ograniczenie to pozwala winogronowi dodać więcej smaku winom wraz z mocniejszym aromatem i bardziej miękkimi taninami. Klastry cinsault łatwo odrywają się od winorośli, co sprawia, że jest to dobry szczep do zbioru za pomocą maszyn.

Smak i aromat cinsault 

Wina ze szczepu cinsault są lekkie, o niskiej zawartości tanin oraz intensywnej kwasowości. Smak win produkowanych z winogron cinsault może się znacznie różnić, ponieważ winogrono to jest często używane jako wypełniacz lub składnik mieszanek winogron. Smak i aromat mogą się różnić w zależności od innych użytych winogron i indywidualnych metod przetwarzania. Wino oparte na cinsault często ma silny aromat truskawki, wiśni, jagody, kwiatów i perfum. Jest lekkie, orzeźwiające oraz nieskomplikowane dla nosa ani podniebienia. Z drugiej strony wyczuwalny jest smak kardamonu, ziarna pieprzu, brzoskwini, maliny i granatu. Co ciekawe w tej konkretnej odmianie może ona dostarczać uderzająco różne bukiety w zależności od tego, jak jest przetwarzana. Podczas przebywania w ciężkiej dębowej beczce zyskuje posmak dębu, dymu, tostów i smoły. W jasnym dębie może wydzielać smaki kokosa, słodkiego drewna i wanilii. Gdy wino dojrzewa w butelce, może wydzielać aromaty cedru, piżma, ziemi, cygar i skóry, ale często najlepiej smakuje, gdy jest jeszcze młode.

Cinsault jest ważnym składnikiem win kupażowanych (cuvées), w tym np. słynnego Châteauneuf-du-Pape. Często jest łączony ze szczepem grenache, do którego wnosi finezję, pełny kolor i owocowość. W winach różowych często doceniany jest jego kwiatowy aromat. Niektórzy producenci oferują wina jednoszczepowe na bazie cinsault, choć jest to rzadziej spotykane.

Cinsault to również doskonałe wino do posiłku. Można sparować je z lekko przyprawionymi daniami mięsnymi i warzywnymi. Warto spróbować go ze ślimakami z masłem czosnkowym, stinco di vitello, wieprzowiną, wołowiną, wędzonym łososiem, jagnięciną, baraniną, kurczakiem w curry. Świetnie nadaje się również do potraw na bazie pomidorów.

Regiony upraw cinsault 

We Francji cinsault jest dziewiątą czerwoną odmianą winorośli co do obszaru nasadzeń. Winnice z opisywanym szczepem zajmowały w 2010 roku teren o powierzchni 19 505 ha. Głównym obszarem upraw jest południowa Francja, niemal wyłącznie Langwedocja, Roussillon i południowy wschód, w tym Korsyka. Według licznych apelacji cinsault jest jedną z podstawowych odmian winorośli dla różowych lub czerwonych win, np. Coteaux du Languedoc AOC, Coteaux du Tricastin, Coteaux du Pierrevert, Côtes de Provence, Bellet i Palette. Cinsault jest jedną z ważniejszych odmian szczepu w krajach Maghrebu (Algieria, Tunezja, Maroko), uprawianą na wina czerwone i różowe. Winnice obsadzone cinsault występują również we Włoszech (w regionie Apulia, np. Ostuni DOC), w Republice Południowej Afryki, w Kalifornii (pod nazwą black malvoisie – 55 ha w 2007 roku), w Libanie, Turcji i na mniejszą skalę w innych krajach, w tym nawet w Zimbabwe. Krzyżówka pinot noir z cinsaultem, wyhodowana w 1925 roku przez Abrahama Pernaulda z Uniwersytetu w Stellenboschi, nazwana pinotage, jest jedną z podstawowych odmian szczepu dla przemysłu winiarskiego w regionie południowoafrykańskim.

Przykłady win z odmiany cinsault 

Wielką zaletą win na bazie cinsault jest dopasowanie do każdego budżetu. Niezależnie od tego, czy szukasz czegoś droższego, czy nieco tańszego, możesz łatwo znaleźć idealną butelkę dla siebie.

Przykładowe wina:

1. Ogier Reine Jeanne Chateauneuf-du-Pape AOC to francuskie wino wytrawne o ciemnorubinowym kolorze i aromacie dojrzałych czerwonych owoców, wisien w syropie i przypraw. Dzięki dojrzewaniu w dębowych beczkach staje się zaokrąglone, taniny miękkie i gęste, a całość skoncentrowana. 
2. Xavier Vacqueyras AOC to czerwone, wytrawne wino pochodzące z Francji. Aromat słodkich powideł uzupełniają zioła, eukaliptus i kakao. 
3. Vieux Parc Tradition Rose Corbières AC to francuskie, różowe wino wytrawne z silnym akcentem korzennym o przyjemnym zapachu owoców takich jak żurawina, malina, poziomka i przyprawy orientalne.