Bośnia i Hercegowina

Dawna Jugosławia 

Będąca częścią byłej Jugosławii, Bośnia i Hercegowina jest regionem o nietuzinkowej naturze. Ten piękny kraj ma dużo do zaoferowania zarówno, jeśli wziąć pod uwagę aspekt winiarski, jak i turystyczny – to prawdziwa perła Jugosławii. Także i historia regionu jest zupełnie niezwykła i warto się z nią zapoznać. Można powiedzieć, że Bośnia i Hercegowina to kraj położony na rozdrożu, bowiem spotykają się tu wpływy osmańskie, austro-węgierskie i jugosłowiańskie; moment zaś, kiedy stoisz na zwykłym skrzyżowaniu ulicy w Sarajewie i uświadamiasz sobie, że jest to miejsce, w którym zamordowano Franciszka Ferdynanda, co było bezpośrednia przyczyną wybuchu pierwszej wojny światowej, naprawdę mrozi krew w żyłach.

Bośnia i Hercegowina ma do zaoferowania również bardzo różnorodną kuchnię wywodzącą się z różnych zakątków świata. Spotkać tam można zarówno specjały kuchni tureckiej, jak i innych środkowoeuropejskich sąsiadów. Jest to duży plus, zważywszy na możliwości zestawiania dań z winem lokalnym.

Produkcja win 

Odbudowa zniszczeń po wojnach z początku lat 90. pozwoliła przemysłowi winiarskiemu na powstanie z kolan. W tej krainie nie produkuje się dużo wina i nie ma tam żadnego rejestru winnic, jednak produkty tam wytwarzane są zadowalającej jakości. Tamtejsze Ministerstwo Handlu Zagranicznego i Stosunków Gospodarczych poinformowało w roku 2016, że na terenach należących do Bośni i Hercegowina znajduje się ponad 2657 ha (6566 akrów) ziemi przeznaczonej do uprawy winorośli i dalsze 600 ha w Republice Serbskiej, co pozwala na produkcję łącznie 177 400 hl (4686 400 galonów) wina.

Szacuje się, że istnieje około 50 zarejestrowanych producentów wina, chociaż prawdopodobnie tylko około 30 z nich prowadzi realną produkcję komercyjną. Prawie 11 000 gospodarstw domowych zajmuje się tam produkcją winogron przeznaczonych na wino domowe, jednak mniej niż 200 gospodarstw ma więcej niż 2 ha powierzchni. Większość przemysłu winiarskiego znajduje się w regionie Hercegowiny, a co najmniej 60 do 65% winogron uprawianych w tym kraju to autochtoniczna biała Żilawka i czerwona Blatina, z rolami drugoplanowymi dla ciemnych jak atrament Trnjak, Vranac, Plavka, Smederevka; uprawiane są również odmiany międzynarodowe.

Istnieje duża różnica klimatyczna między Sarajewem, położonym pośród gór na wysokości ponad 500 m (1540 stóp), a głównym regionem winiarskim Hercegowiny, znajdującym się kilka godzin na południe. Klimat w Hercegowinie jest śródziemnomorski, a temperatury latem mogą dochodzić do 40°C (104°F). Suche gleby kamieniste i krajobraz krasowy oznaczają, że susza jest zawsze obecnym zagrożeniem.

Skarby regionu 

Skarbem regionu jest białe winogrono Žilavka. Jego nazwa oznacza „silne korzenie", a ponieważ korzenie znajdują się głęboko w ziemi, szczep ten dobrze radzi sobie z wysokimi temperaturami i suszą. [Chociaż inny pogląd mówi, że nazwa odnosi się do żył w jagodzie – JH]. Jest to dość niezwykły widok w winnicy Kameno Vinarija Čitluk, gdzie wydaje się rosnąć bezpośrednio w pokruszonej białej wapiennej skale. Nie tylko radzi sobie z trudnymi warunkami wzrostu w regionie, ale także wykazuje oznaki doskonałego potencjału jakościowego (choć nie zawsze jest to jeszcze w pełni realizowane). Nie jest to tak zaskakujące, gdy spojrzymy na genetykę, która pokazuje, że jest to rodzeństwo furminta poprzez ich wspólnego rodzica albę imputotato (jego drugi rodzic pozostaje nieznany).

Najważniejszymi winiarniami lub producentami są Hercegovina Vino, Podrum Andrija, Stolac, Vinarija Ljubuski i Vinarija Zadro. Dobrze znanym winem jest Kameno Vino, które pochodzi ze sztucznie nawadnianej winnicy w przypominającej pustynię dolinie Neretwa. Specjalność Samotok to jasnoczerwone wino produkowane bez wyciskania z moszczu.

Wiele z regionalnych restauracji oferuje szeroki wybór bośniackich win w cenie zaledwie kilku marek za butelkę lub kieliszek.

Klasyfikacja win 

Klasyfikacja win odbywa się na podstawie oceny organoleptycznej z 20-punktowym systemem i testami analitycznymi. W systemie trzystopniowym wina o pochodzeniu geograficznym muszą uzyskać co najmniej 14 punktów, wina gatunkowe o pochodzeniu geograficznym co najmniej 16, a wina o najwyższej jakości co najmniej 18 punktów.

Krótka historia 

Tradycja winiarska tego państwa prezentuje się bardzo dobrze, biorąc pod uwagę aspekt historyczny, bowiem zorganizowana uprawa winorośli w tamtejszych regionach zapoczątkowana została pod rządami Habsburgów pod koniec XIX wieku. W roku 1886 w Gojnicach powstał urząd winiarsko-owocowy.

Ciekawy jest fakt, iż z racji tego, że produkowane w Bośni wino cieszyło się sporym uznaniem na wiedeńskim dworze, do dzisiaj utrzymał się zwyczaj określania winnic położonych w tym kraju cesarskimi.

Podsumowanie 

Podsumowując informacje zawarte w tym artykule, można dojść do wniosku, że Bośnia i Hercegowina to państwo, które nie do końca jeszcze podniosło się po katastrofie wojennej z końca lat 90. i do tej pory stara się to zrobić. Mimo iż przemysł winiarski tego kraju posiada ponad 6000 ha ziemi przeznaczonej do uprawy winogron, Bośnia i Hercegowina nie znajduje się w czołówce krajów zajmujących się produkcją wina. Z drugiej jednak strony państwo to pełne jest niezwykłego uroku, który zachęca turystów do odwiedzenia go.