Home
Aglianico
Co to jest aglianico?
Aglianico jest jednym z najszlachetniejszych szczepów winorośli o ciemnej skórce. Ciepłolubna odmiana, która stała się gwiazdą południa Włoch, daje wina o mocnej strukturze, bardzo intensywne i wyraziste. Z czasem aglianico przekształca swoją pierwotną zadziorność w łagodny bukiet suszonych owoców.
Zgłębiając pochodzenie nazwy tego szczepu, można odkryć, że jej etymologia sięga słowa „ellenico" – grecki. Jednak jako kraj pochodzenia tej odmiany podaje się Włochy, gdzie aglianico było cenione już w czasach rzymskich. Obecnej nazwy używa się od XVI wieku, dokumenty z 1520 roku mówią o hrabim Conversano, który posiadał wtedy winnice z tą odmianą winorośli, wcześniej szczep był znany jako hellenico.
Historia aglianico
Wiele legend wskazuje na to, że aglianico wywodzi się ze starożytnej Grecji, a pierwotnie jego uprawa pozostawała w rękach Felicjanów, niestety w Helladzie dawał on kiepskiej jakości wina. Dopiero później lud ten przywiózł ten szczep do Cumae – dzisiejszego Pozzuoli, skąd później rozprzestrzeniał się w regiony południowych Włoch – do Kampanii i Bazylikaty, gdzie osiągał on co najmniej zadowalające wyniki, dzięki czemu uprawa na tych terenach jest kontynuowana do teraz. Niektórzy uważają, że z aglianico skomponowano falernian, chociaż, jak podkreślał Piliniusz Starszy, mogło też być równie dobrze białe – uzupełniając podejrzenia o szczep greco (dzisiejsze greco di tufo). Zaobserwowano ślady upraw tego szczepu w Molise, Puglii oraz na wyspie Ischia w pobliżu Neapolu.
Jak smakuje wino ze szczepu aglianico?
Powszechnie aglianico jest uważane za jeden z najszlachetniejszych czerwonych szczepów w południowych Włoszech, wytwarzane z niego wina są porównywane nawet do piemonckiego barolo. Szczep ten niestety ma tendencję do dojrzewania bardzo późno, co znacznie ogranicza możliwość uprawy w regionach znajdujących się bardziej na północ. W wysoko położonych winnicach zdarzają się sytuacje, że winogrona są zbierane już po pierwszych opadach śniegu w tamtych rejonach. Szczep ten wcześnie pączkuje, najlepiej odnajduje się w suchym klimacie, gdzie może liczyć na spore ilości słońca. Bardzo dobrze rozwija się w glebach wulkanicznych. Szczep posiada dużą ilość tanin, na które trzeba zwracać uwagę, ponieważ np. przy zebraniu upraw zbyt wcześnie lub z nadmierną wydajnością winogrono może nabrać gorzkiego i cierpkiego posmaku. Aglianico daje duże plony, co przyczynia się do tego, że w uprawę muszą interweniować winogrodnicy, aby uzyskać wyższą jakość. Szczep jest odporny na wybuchy Oidium, który powoduje mącznika. Trzeba uważać w przypadku szarej pleśni, na którą jest podatny, a jej obecność jest szkodliwa dla winiarstwa. Odmiana ta lubi być dekantowana, prawie każde wino poddane temu zabiegowi (kilka godzin wcześniej) przed podaniem odwdzięczy się degustującemu wyjątkową paletą aromatów i smaków. IGT czasami uzupełnia odmianę o domieszki cabernet sauvignon lub merlot w celu jego zaokrąglenia. Spotyka się również przypadki, gdzie aglianico jest przerabiane na wina musujące. Wina z tej odmiany od topowych producentów mogą długo leżakować, nawet do dwudziestu lat.
Odmiana ta daje wina, które ciężko utożsamić z finezją i zwiewnością, ale nie są to także toporne, ciężkie smaki. Aglianico daje intensywnie czerwono-rubinową barwę, która nabiera mahoniowych odcieni w miarę starzenia. Wina cechują się solidną strukturą, dzięki czemu są wyraźne i bogate. Nadają się do dwudziestoletniego starzenia, w tym samym czasie dodatkowo nabierając elegancji. W smaku wyczuwalne są bogate nuty kawy, czekolady, śliwek, fiołków i wiśni. Dla niektórych konsumentów intensywność smaku jest zbyt silna i trudna do zaakceptowania, dlatego ta odmiana często występuje w kupażach z miękkimi i łagodnymi szczepami. Wino z aglianico idealnie wypada w połączeniu z intensywnie doprawionym czerwonym mięsem, zwłaszcza gdy jest ono podane w towarzystwie zawiesistych sosów, grzybów, fasoli czy ziemniaków. Z uwagi właśnie na zdecydowany charakter tego wina należy unikać serwowania go z lekkimi daniami, które zostaną przykryte wyrazistością tej odmiany. Włoskie wydanie aglianico możemy odnaleźć w trzech apelacjach DOCG – taurasi (Kampania), aglianico del taburno (niedaleko Benewentu) oraz od 2010 roku aglianico del vulture (Bazylikata). W wymienionych regionach można również spotkać oznaczenia DOC lub IGT.
Gdzie rośnie aglianico?
Szczep ten jest jednoznacznie kojarzony z południem Włoch, gdzie prowincje takie jak: Avellino, Benevento, Potenza i Matera (zbocza wulkanu Monte Vulture) zajmowały się jego uprawą. Na mniejszą skalę także: Kalabrii, Apulii i Molise. Z obliczeń w 2000 roku wynika, że areał winnic szacowano na 9890 ha. Niepowiązani producenci zaadaptowali uprawy aglianico w Australii – głównie w Murray Darling, McLaren Vale, Margaret River, Mudgee oraz Riverland (wino zdobyło główną nagrodę w kategorii alternatywnych odmian o ciemnej skórce w 2010) – i USA – Texas i Kalifornia.
Jakie aglianico znajdziesz w Polsce?
Przykładowe wina:
- Lava Aglianico Beneventano – dojrzewało w beczkach dębowych przez 8 miesięcy. Głęboka, rubinowa barwa z fioletowymi refleksami. Aromat złożony i intensywny, pełen czerwonych owoców i przypraw z wiodącą nutą wanilii. W smaku gładka i słodka tanina, dobrze zachowana owocowość i duża miękkość. Idealne do pieczonych mięs i dziczyzny.
- Epicuro Aglianico – barwa ciemna, rubinowa z refleksami granatu. Bukiet obfity, dominują wiśnie, śliwki, wyraźna nuta ziołowa, a w tle olejek różany. Usta dobrze zbudowane, obfite, z pieprzną taniną.
- Pipoli Aglianico Del Vulture – dojrzewało w beczkach powtórnego użycia przez 10 miesięcy. Barwa błyszcząca, czerwona z fioletowymi refleksami. Aromat intensywny z wyczuwalnymi akcentami kwaśnych wiśni, z odrobiną wanilii i innych przypraw. W ustach dobra struktura, krągła tanina i balsamiczny, długi finisz. Bardzo uniwersalne w połączeniach kulinarnych; znakomite do wszelkich mięs i dojrzewających serów.